افراد مبتلا به ADHD (به انگلیسی: Attention Deficit Hyperactivity Disorder) یا اختلال بیش فعالی و نقص توجه دچار نوعی اختلال عصبی روانی هستند که تقریبا تمامی ابعاد زندگی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر چه این اختلال قابل پیشگیری نیست، اما تشخیص سریع آن می تواند به کنترل علائم و عوارض کمک کند.
یکی از عواملی که بر روی مدیریت علائم بیش فعالی تاثیر مثبت دارد، رژیم غذایی افراد مبتلا به ADHD است. افراد مبتلا به اختلال نقص توجه یا بیش فعالی بایستی غذاهای حاوی پروتئین، کربوهیدرات های پیچیده، اسیدهای چرب امگا 3 را استفاده کرده و از غذاهای شیرین، چربی های ناسالم، نوشیدنی های کافئین دار و کربوهیدرات های ساده دوری کنند.
در حالت کلی رژیم غذایی خاصی برای مهار اختلال adhd وجود ندارد، اما انتخاب مواد غذایی سالم و درست، نقش موثری در تامین سلامتی این اشخاص دارد. به همین خاطر در این مقاله از راهی نو قصد داریم تمام نکات رژیمی برای کنترل بیماری ADHD یا اختلال بیش فعالی را بررسی کنیم، پس با ما همراه باشید.
اختلال بیش فعالی و نقص توجه چیست؟
در پاسخ به سوال بیماری adhd چیست باید گفت که بر اساس یافته های کلینیک مایو اختلال بیش فعالی و نقص توجه یا همان ای دی اچ دی در دوران کودکی شروع شده و گاهی تا دوران نوجوانی و بزرگسالی ادامه پیدا می کند. مبتلایان به ADHD علائم متفاوتی از خود نشان می دهند و به سه نوع بیش فعال، بی توجه و ترکیبی از هر دو مورد تقسیم می شوند. کسانی که نقص توجه دارند با علائمی مانند دشواری در تمرکز، عدم توجه به جزئیات، فراموشی، عدم حفظ نظم و مشکل در تکمیل وظایف خود مواجه هستند. همچنین مبتلایانی که نوع بیش فعالی را دارند، علائمی مانند نوسان خلقی، عجله شدید، بی خوابی، حرف زدن بیش از حد، عدم توانایی در یک جا نشستن را تجربه می کنند.
تمامی این علائم تاثیرات منفی بسیاری بر روی زندگی کودکان می گذارد و عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و توانایی مدیریت آنها را مختل می کند. این کودکان اساسا در برقراری ارتباط با دیگران و کنترل هیجانات مشکل دارند و نمی توانند به صحبت های بقیه توجه کنند.
برای درمان کودکان ADHD باید روش های مختلفی مانند تغییر رژیم غذایی، تغییر در زندگی روزمره و حمایت های آموزشی امتحان شود و بهترین راهکار کمک گرفتن از یک روانشناس برای انجام آزمایش های روان شناختی است.
رژیم غذایی بیش فعالی یا ADHD
هنوز رژیم غذایی خاصی به طور قطعی برای کاهش مشکلات ناشی از نقص توجه و بیش فعالی معرفی نشده است. با این حال تحقیقات نشان می دهد که برخی از بهترین رژیم های غذایی دنیا و مواد غذایی خاص، تاثیر چشمگیری بر روی کنترل علائم ADHD دارند. به عنوان مثال رژیم کتوژنیک یکی از رژیم های موثر برای درمان adhd است. این رژیم غذایی که شامل چربی بالا با کربوهیدرات کم است، در اصل برای درمان بیماری صرع طراحی شده، اما می تواند به کاهش علائم بیش فعالی و نقص توجه نیز کمک کند.
با کم کردن مصرف کربوهیدرات ها، بدن از چربی به عنوان منبع انرژی استفاده کرده و عملکرد مغز بهبود می یابد. علاوه بر رژیم های غذایی معروف و رژیم لاغری رایگان، برخی مواد غذایی نیز برای بهبود علائم ای دی اچ دی موثر هستند که در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم.
پروتئین ها
مواد غذایی سرشار از پروتئین شامل غذاهای دریایی، گوشت، تخم مرغ، سویا، محصولات لبنی و لوبیا می شود. مصرف پروتئین مانع از افزایش سطح قند خون شده و حالت بیش فعالی را کنترل می کند.
بنا به گفته متخصص تغذیه و پژوهشگر حوزه ی ADD و ADHD لورا استیونز ، پروتئین ها باعث ترشح نوع خاصی از انتقال دهنده های عصبی می شوند که این انتقال دهنده ها مسئولیت تنظیم سطح هوشیاری و تمرکز را برعهده دارند. به همین دلیل مصرف پروتئین بدون چربی در طول روز به افزایش قدرت تمرکز و کاهش نقص توجه کمک می کند.
البته در کنار مواد غذایی سرشار از پروتئین، نوشیدنی های پروتئینی نیز برای درمان علائم بیش فعالی و نقص توجه مفید هستند. برای مثال ترکیب شیر کم چرب با انواع مغزها و پودر پروتئین می تواند یک نوشیدنی مفید برای افراد مبتلا به ADHD باشد. از همین رو، برای کسب اطلاعات بیشتر درباره انواع نوشیدنی های پروتئینی به مقاله پروتئین وی را با چی بخوریم مراجعه کنید.
کربوهیدرات های پیچیده
کربوهیدرات های پیچیده، قند هایی هستند که به آرامی در بدن هضم می شوند و به حفظ انرژی پایدار و جلوگیری از افت ناگهانی قند خون کمک می کنند. این نوع از کربوهیدرات ها باعث رفع خستگی، افزایش تمرکز و بهبود عملکرد مغز می شوند و اشتها را کور می کنند.
غلات کامل، جو دوسر، برنج قهوه ای، سیب زمینی شیرین، ذرت، کدو حلوایی، حبوبات و میوه های کم قند جزو کربوهیدرات های پیچیده می باشند که می توانند در رژیم غذایی کودکان مبتلا به ADHD یا بزرگسالان مبتلا به این اختلال جای بگیرند.
علاوه بر کربوهیدرات های پیچیده، ژل خوراکی آلوئه ورا نیز برای کاهش سطح قند خون موثر است. این محصول از ژل و پالپ آلوئه ورا همراه با عسل طبیعی تولید می شود و حاوی ویتامین C و ویتامین B6 پایدار است که به تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود عملکرد مغز کمک می کند. مصرف روزانه ژل خوراکی آلوئه ورا پرود علائم ای دی اچ دی را مدیریت کرده و موجب بهبود خلق و خوی و افزایش تمرکز می شود.
چربی های سالم
چربی های سالم به جذب ویتامین های محلول در چربی مانند ویتامین های D ،E ،A و K کمک کرده و سبب بهبود عملکرد سلول های بدن می شوند. این چربی ها با تنظیم نوسانات خلقی و ایجاد انرژی پایدار، تاثیر مثبتی بر تمرکز و کاهش خستگی دارند.
بهترین منابع چربی های سالم اسیدهای چرب امگا 3، ماهی های چرب (مانند سالمون)، آجیل ها، دانه کتان و چیا، روغن زیتون، آووکادو و تخم مرغ هستند. با این حال متاسفانه رژیم های غذایی مرسوم بین مردم، مقادیر کمی از اسیدهای چرب امگا 3 و ریز مغذی های ضروری را دارند و هیمن امر منجر به کمبود مواد مغذی بدن و تشدید علائم ADHD می شود.
کمبود چه ویتامینی باعث بیش فعالی میشود؟
کمبود ویتامین C و ویتامین D در تشدید علائم بیش فعالی و ADHD نقش دارد. ویتامین C منجر به ترشح دوپامین شده و به بهبود تمرکز و تنظیم خلق و خو کمک می کند. ویتامین D نیز در بهبود عملکرد مغز تاثیرگذار است.
محصولات آلوئه ورا برند Proud که حاوی ویتامین سی پایدار هستند، می توانند برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به ای دی اچ دی مفید باشند. این محصولات با شعار 21 روز مراقبت تولید می شوند و با مصرف روزانه به بهبود عملکرد مغز کمک خواهند کرد.
کمبود مواد معدنی و تاثیر آن بر adhd
روی، منیزیم و آهن جزو مواد معدنی ضروری برای بدن هستند که موجب عملکرد درست سیستم عصبی می شوند و از تشدید علائم بیش فعالی جلوگیری می کنند.
روی: این ماده مغذی ب طور طبیعی در بدن تولید نمی شود و باید توسط غذا یا مکمل ها جذب شود تا تکانشگری و بیش فعالی را مدیریت کند. البته از آنجایی که این مکمل ها به صورت روزانه استفاده می شوند، برای مصرف آن ها باید به تداخل ویتامین ها توجه نمود. منیزیم: این مکمل به کاهش استرس کمک کرده و کمبود آن سبب بی قراری و مشکلات تمرکز می شود. به همین خاطر مصرف منیزیم به همراه ویتامین B6 به مدت 2 ماه، به بهبود علائم ای دی اچ دی کودکان و بزرگسالان کمک می کند. محصولات پرود دارای ویتامین ب 6 پایدار هستند، پس برای مدیریت بیش فعالی و نقص توجه مفید می باشند. آهن: مکمل آهن نقش مهمی در تولید دوپامین دارد که یکی از انتقال دهنده های عصبی مرتبط با تنظیم رفتار، توجه و انگیزه است و کمبود آن موجب تشدید علائم بیش فعالی و عدم تمرکز می شود.
مواد غذایی مضر برای adhd
مصرف برخی از مواد غذایی، اختلال ای دی اچ دی را تشدید می کند و تاثیرات مخربی در روند درمان دارد. این مواد غذایی مضر برای افراد مبتلا به adhd به شرح زیر هستند.
غذاهای سرشار از قند و رنگ خوراکی مصنوعی
انواع شکلات، شیرینی، نوشیدنی ها و آبمیوه های قندی، بی توجهی و تکانشگری را افزایش داده و علائم بیش فعالی را تشدید می کنند. به همین خاطر کودکان و بزرگسالان مبتلا به adhd باید مصرف قند و مواد غذایی حاوی قند را به حداقل برسانند. توجه داشته باشید که برخی از مواد غذایی به جای استفاده از کلمه شکر و قند از کلماتی مانند شیرین کننده ی ذرت، نیشکر، شربت مالت و… استفاده می کنند، در حالی که این مواد قندی نیز تاثیرات مشابه بر روی بدن دارند و منجر به بالا رفتن سطح قند خون می شوند.
کافئین
کافئین یک ماده محرک طبیعی است که مصرف زیاد آن منجر به افزایش ضربان قلب، افزایش فشار خون، اضطراب و اختلال در خواب می شود. به همین دلیل مصرف نوشیدنی های حاوی کافئین برای کودکان زیر 5 سال ممنوع است. همچنین، بزرگسالانی که مبتلا به بیش فعالی هستند نیز باید به میزان کنترل شده این نوشیدنی ها را مصرف کنند تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری کنند.
بنابراین اگر به دنبال جایگزینی سالم و طبیعی برای کافئین هستید، نوشیدنی آلوئه ورا انتخابی ایده آل است. این نوشیدنی نه تنها انرژی را افزایش داده و خستگی را رفع می کند، بلکه به بهبود سلامت کلی بدن نیز کمک می کند. نوشیدنی آلوئه ورا در حجم های مختلف با بسته بندی های شیک طراحی می شود، به عنوان مثال پک 6 تایی نوشیدنی آلوئه ورا می تواند هدیه ای ماندگار برای دوستان و خانواده شما باشد.
مواد غذایی حساسیت زا
مواد غذایی دارای سالیسیلات مانند انگور، گوجه و آلرژن ها مانند شیر، بادام زمینی، سویا و… حساسیت زا هستند و برای کودکان بیش فعال و بزرگسالان مبتلا به این اختلال مضر می باشند. در نتیجه این مواد غذایی و تمامی مواد غذایی که باعث حساسیت می شوند، باید از رژیم غذایی افراد مبتلا به ADHD حذف شوند.
جمع بندی
کنترل کودکان مبتلا به بیش فعالی (ADHD) و بزرگسالان مبتلا به این اختلال کار دشواری است، اما رژیم غذایی تا حدود زیادی می تواند علائم بیش فعالی و نقص توجه را مدیریت کند. از همین جهت ما در این مقاله نکات رژیمی برای کنترل بیماری adhd را شرح دادیم.
نوشیدنی ها و ژل خوراکی آلوئه ورا پرود به دلیل داشتن خاصیت آرامش بخش، تقویت سیستم ایمنی بدن، افزایش تمرکز و رفع استرس به بهبود وضعیت افراد مبتلا به adhd کمک می کنند و نیاز است در برنامه غذایی این افراد قرار بگیرند. این محصولات در شرکت ساغر و ساحل تولید شده و از طریق فروشگاه راهی نو در اختیار مصرف کنندگان عزیز قرار می گیرند.
سوالات متداول
آیا افراد بیش فعال باهوش هستند؟
بیش فعالی ارتباطی با هوش کودکان ندارد، اما علائم آن باعث می شود که دیگران تصور کنند کودک باهوش نیست و هیچ استعدادی ندارد.
آیا گردو برای بیش فعالی خوب است؟
گردو و انواع مغزها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند و می توانند علائم بیش فعالی و نقص توجه را کنترل کنند.
بهترین صبحانه برای کودکان بیش فعال چیست؟
نان تست، تخم مرغ، ترکیب غلات کامل با سیروپ آلوئه ورا و شیر کم چرب، ماست ساده با انواع میوه و سیروپ آلوورا، آجیل و نان سبوس دار صبحانه های مفیدی برای کودکان و بزرگسالان مبتلا به ADHD هستند.
چه ارتباطی بین موز و بیش فعالی وجود دارد؟
موز حاوی مقداری منیزیم می باشد و موجب آرامش عضلات و بهبود کیفیت خواب می شود، در نتیجه برای کاهش علائم بیش فعالی مفید است.